21 Nisan 2012 Cumartesi

ANADOLU'DA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ


Malazgirt zaferinden sonra Alp Arslan, Anadolu'nun fethini tamamlamak ve Türkleşmesini sağlamak amacıyla önemli komutanlarını Anadolu'ya gönderdi.Bu komutanlar kendilerine hedef gösterilen yerleri fethederek beylikler kurdular.


Saltuklular(1072-1202)

  • Büyük Selçuklu sultanı Alp Arslan'ın komutanlarından Ebulkasım Saltuk tarafından Erzurum merkez olmak üzere kurulmuştur.
  • Ebulkasım kısa sürede Bayburt,Tercan ve Oltu gibi merkezleri de alarak beyliğin sınırlarını genişletmiştir.
  • Saltuk Bey,Danişmentlilerle birlikte Haçlılara karşı başarılı mücadeleler yapmıştır.
  • Anadolu'da kurulan bu ilk beyliğe Anadolu Selçuklu sultanı II.Rükneddin Süleyman Şah son     vermiştir(1202).  


Mengücekliler(1080-1228)
  • Mengücek Gazi tarafından Erzincan merkez olmak üzere Kemah,Divriği ve Şebinkarahisar bölgelerinde kurulmuştur.
  • Mengücek Gazi,Gürcülere ve Rumlara karşı başarılı mücadeleler yapmıştır.
  • Bir süre Divriği ve Erzincan olmak üzere iki kola ayrılmıştır.
  • Anadolu Selçuklu sultanı I.Alaeddin Keykubat'ın Erzincan ve Kemah'ı ele geçirmesiyle beylik sona ermiştir(1228).
  Danişmentliler(1080-1178)
  • Melikşah'ın komutanlarından Danişmentoğlu Ahmet Gazi tarafından Sivas merkez olmak üzere kurulmuştur.
  • Beyliğin sınırları Tokat,Amasya,Çankırı,Kastamonu,Kayseri ve Malatya'ya kadar genişlemiştir.
  • Haçlılara,Bizans'a ve Ermenilere karşı mücadele etmişlerdir.
  • Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliklerinin en güçlüsü sayılan Danişmentliler,zaman zaman Anadolu'da üstünlüğü ele geçirmişlerdir.
  • Danişmentlilere, Anadolu Selçuklu sultanı II. Kılıç Arslan son vermiştir(1178).                  

Danişmentliler tarafında Tokat ve Niksar'da inşa edilen Yağıbasan  medreseleri Anadolu'nun  ilk medresesi olarak kabul edilmektedir.
Artuklular(1102-1409)
  • Selçuklu komutanlarından Artuk Gazi'nin oğulları tarafından Güneydoğu Anadolu'da kurulmuştur.
  • Hasan Keyf, Harput ve Mardin Artukluları olmak üzere üç kol halinde hüküm sürmüşlerdir.
  • Hasan Keyf Artuklularına Eyyubiler(1231), Harput Artuklularına Anadolu Selçukluları(1234), Mardin Artuklularına ise Karakoyunlular son vermiştir(1409). 

Artuklular tarafından Batman suyu üzerinde yapılan Malabadi Köprüsü günümüzde de kullanılmaktadır.



Çaka Beyliği(1081-1093)
  • İlk Türk denizcisi sayılan Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulmuştur.
  • Güçlü bir donanma kuran Çaka Bey;Midilli,Rodos,Sakız ve İstanköy adalarını almış,Bizans ve Haçlı donanmalarına karşı önemli başarılar kazanmıştır.
  • Çaka Bey, İstanbul'u almak amacıyla Peçenek ve Anadolu Selçukluları ile ittifak yapmıştır.Ancak Bizans entrikaları sonucunda I.Kılıç Arslan tarafından öldürülmüştür.







  • UYARI: Türk denizciliğinin kurucusu sayılan Çaka Bey'in deniz zaferleri,günümüzde Türk Deniz Kuvvetleri'nin kuruluş yılı olarak kabul edilmektedir(1081).                         

                                                                                                                                                

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder