ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ(1077-1308)

Anadolu Selçuklu Devleti'nin Kuruluş Dönemi

Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurucusu Büyük Selçuklu ailesinden Kutalmış'ın oğlu Süleyman Şah'tır.Önce Konya ve çevresini,ardından Marmara kıyılarına kadar olan yerleri ele geçiren Süleyman Şah İznik'i başkent yaparak bağımsızlığını ilan etti(1077).Süleyman Şah'ın hükümdarlığı,Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah ve Abbasi halifesi tarafından da onaylanmıştır.

Süleyman Şah Devri(1077-1086)

    Bağımsızlığını kazandıkta sonra Bizans'ta yaşanan taht kavgalarından yararlanan Süleyman Şah,Güney Marmara,Kocaeli Yarımadası ve Üsküdar'ı ele geçirerek İstanbul Boğazı'na kadar ilerledi.Üsküdar'da bir gümrük idaresi kurarak Boğazdan geçen gemilerden vergi almaya başladı.

    Balkanlardan gelen tehlikelerle uğraşmak zorunda kalan Bizans imparatoru,Süleyman Şah'la anlaşmak zorunda kaldı.Bu antlaşma ile Dragos çayı iki devlet arasında sınır kabul edildi.Bizans'la anlaşarak batı sınırlarını güvence altına alan Süleyman Şah,doğu seferine çıktı.Tarsus,Adana ve Antakya'yı aldı.Süleyman Şah'ın topraklarını gittikçe genişletmesi Büyük Selçuklu ve Suriye Selçukluları ile rekabet içine girmesine neden oldu.Bu rekabet Halep kuşatması yüzünden savaşa dönüştü.Suriye Selçuklu Sultanı Tutuş ile yaptığı savaşı kaybeden Süleyman Şah,savaş alanında öldü(1086)

  UYARI:Süleyman Şah'ın mezarı,bugün Suriye topraklarında kalan Caber Kalesi'ndedir.Mezarın bulunduğu yer Türk toprağı kabul edilmekte ve Türk askerleri tarafından korunmaktadır.

I.Kılıç Arslan Dönemi(1092-1107)

     1092'de Melikşah'ın ölümüyle serbest kalan I.Kılıç Arslan Anadolu'ya gelmiş,İznik'te tahta çıkarak Fetret Devri'ne son vermiştir(1092).

    I.Kılıç Arslan tahta geçtikten sonra devleti yeniden düzenlemeye ve Anadolu'da birliği sağlamaya çalıştı.İzmir'de kurulan Çaka Beyliği ile iyi ilişkiler kurdu.Ancak karadan ve denizden sıkıştırılmaktan korkan Bizans, I.Kılıç Arslan ile Çaka Bey'in arasının açılmasını sağladı.Bunun sonucunda I.Kılıç Arslan kayınpederi Çaka Bey'i öldürttü.Beyliğin toprakları Bizans'ın eline geçti.Bizans ile anlaşan I.Kılıç Arslan doğuya yönelerek Malatya'yı kuşattı.Ancak bu sırada I.Haçlı Seferi başladı.I.Kılıç Arslan,Haçlı tehlikesini atlattıktan sonra Anadolu'da siyasal birliği sağlamaya çalıştı.Danişmentlilerle mücadele ederek Malatya'yı aldı.Doğu Anadolu'daki Dilmaçoğulları ve İnaloğulları beyliklerini de kendine bağladı.Ardından Büyük Selçuklu ordularıyla yaptığı savaşı kaybetti ve Habur nehrinde boğularak öldü(1107).

I.Mesut Dönemi(1116-1155)

    I .Kılıç Arslan'ın ölümünden sonra oğulları Şhin Şah ve Mesut yakalanarak Büyük Selçuklu başkentine götürüldüğünden Anadolu Selçuklu Devleti bir süre hükümdarsız kaldı ve dağılma tehlikesi geçirdi.

    Bu zamana kadar savunmada kalan Bizans,harekete geçerek Selçuklu topraklarına saldırdı.Türkler sahil  bölgelerinden Orta Anadolu'ya çekilmek zorunda kaldı.1116'da Danişmentlilerin desteğiyle Anadolu Selçuklu tahtına I.Mesut geçti.Bir süre Danişmentlilere bağlı yaşamışsa da daha sonra üstünlüğü ele geçirmiştir.Sultan Mesut Ankara,Çankırı,Kastamonu,Malatya ve Antep çevresini topraklarına kattı.Bizans'ı mağlup eden sultan Mesut, II.Haçlı Seferi'ne de başarıyla karşı koyarak Haçlıları Eskişehir yakınlarında yenilgiye uğrattı.Bu dönemde Anadolu Selçuklu Devleti sağlam temeller üzerine oturmuş,Anadolu'daki Türk egemenliği güçlenmiştir.