23 Nisan 2012 Pazartesi

ANADOLU SELÇUKLU DEVLETİ(1077-1308)
Anadolu Selçuklu Devleti'nin Kuruluş Dönemi
Anadolu Selçuklu Devleti'nin kurucusu Büyük Selçuklu ailesinden Kutalmış'ın oğlu Süleyman Şah'tır.Önce Konya ve çevresini,ardından Marmara kıyılarına kadar olan yerleri ele geçiren Süleyman Şah İznik'i başkent yaparak bağımsızlığını ilan etti(1077).Süleyman Şah'ın hükümdarlığı,Büyük Selçuklu Sultanı Melikşah ve Abbasi halifesi tarafından da onaylanmıştır.

Süleyman Şah Devri(1077-1086)
    Bağımsızlığını kazandıkta sonra Bizans'ta yaşanan taht kavgalarından yararlanan Süleyman Şah,Güney Marmara,Kocaeli Yarımadası ve Üsküdar'ı ele geçirerek İstanbul Boğazı'na kadar ilerledi.Üsküdar'da bir gümrük idaresi kurarak Boğazdan geçen gemilerden vergi almaya başladı.
    Balkanlardan gelen tehlikelerle uğraşmak zorunda kalan Bizans imparatoru,Süleyman Şah'la anlaşmak zorunda kaldı.Bu antlaşma ile Dragos çayı iki devlet arasında sınır kabul edildi.Bizans'la anlaşarak batı sınırlarını güvence altına alan Süleyman Şah,doğu seferine çıktı.Tarsus,Adana ve Antakya'yı aldı.Süleyman Şah'ın topraklarını gittikçe genişletmesi Büyük Selçuklu ve Suriye Selçukluları ile rekabet içine girmesine neden oldu.Bu rekabet Halep kuşatması yüzünden savaşa dönüştü.Suriye Selçuklu Sultanı Tutuş ile yaptığı savaşı kaybeden Süleyman Şah,savaş alanında öldü(1086)
  UYARI:Süleyman Şah'ın mezarı,bugün Suriye topraklarında kalan Caber Kalesi'ndedir.Mezarın bulunduğu yer Türk toprağı kabul edilmekte ve Türk askerleri tarafından korunmaktadır.

I.Kılıç Arslan Dönemi(1092-1107)
     1092'de Melikşah'ın ölümüyle serbest kalan I.Kılıç Arslan Anadolu'ya gelmiş,İznik'te tahta çıkarak Fetret Devri'ne son vermiştir(1092).
    I.Kılıç Arslan tahta geçtikten sonra devleti yeniden düzenlemeye ve Anadolu'da birliği sağlamaya çalıştı.İzmir'de kurulan Çaka Beyliği ile iyi ilişkiler kurdu.Ancak karadan ve denizden sıkıştırılmaktan korkan Bizans, I.Kılıç Arslan ile Çaka Bey'in arasının açılmasını sağladı.Bunun sonucunda I.Kılıç Arslan kayınpederi Çaka Bey'i öldürttü.Beyliğin toprakları Bizans'ın eline geçti.Bizans ile anlaşan I.Kılıç Arslan doğuya yönelerek Malatya'yı kuşattı.Ancak bu sırada I.Haçlı Seferi başladı.I.Kılıç Arslan,Haçlı tehlikesini atlattıktan sonra Anadolu'da siyasal birliği sağlamaya çalıştı.Danişmentlilerle mücadele ederek Malatya'yı aldı.Doğu Anadolu'daki Dilmaçoğulları ve İnaloğulları beyliklerini de kendine bağladı.Ardından Büyük Selçuklu ordularıyla yaptığı savaşı kaybetti ve Habur nehrinde boğularak öldü(1107).

I.Mesut Dönemi(1116-1155)
    I .Kılıç Arslan'ın ölümünden sonra oğulları Şhin Şah ve Mesut yakalanarak Büyük Selçuklu başkentine götürüldüğünden Anadolu Selçuklu Devleti bir süre hükümdarsız kaldı ve dağılma tehlikesi geçirdi.
    Bu zamana kadar savunmada kalan Bizans,harekete geçerek Selçuklu topraklarına saldırdı.Türkler sahil  bölgelerinden Orta Anadolu'ya çekilmek zorunda kaldı.1116'da Danişmentlilerin desteğiyle Anadolu Selçuklu tahtına I.Mesut geçti.Bir süre Danişmentlilere bağlı yaşamışsa da daha sonra üstünlüğü ele geçirmiştir.Sultan Mesut Ankara,Çankırı,Kastamonu,Malatya ve Antep çevresini topraklarına kattı.Bizans'ı mağlup eden sultan Mesut, II.Haçlı Seferi'ne de başarıyla karşı koyarak Haçlıları Eskişehir yakınlarında yenilgiye uğrattı.Bu dönemde Anadolu Selçuklu Devleti sağlam temeller üzerine oturmuş,Anadolu'daki Türk egemenliği güçlenmiştir.

21 Nisan 2012 Cumartesi

ANADOLU'DA KURULAN İLK TÜRK BEYLİKLERİ


Malazgirt zaferinden sonra Alp Arslan, Anadolu'nun fethini tamamlamak ve Türkleşmesini sağlamak amacıyla önemli komutanlarını Anadolu'ya gönderdi.Bu komutanlar kendilerine hedef gösterilen yerleri fethederek beylikler kurdular.


Saltuklular(1072-1202)

  • Büyük Selçuklu sultanı Alp Arslan'ın komutanlarından Ebulkasım Saltuk tarafından Erzurum merkez olmak üzere kurulmuştur.
  • Ebulkasım kısa sürede Bayburt,Tercan ve Oltu gibi merkezleri de alarak beyliğin sınırlarını genişletmiştir.
  • Saltuk Bey,Danişmentlilerle birlikte Haçlılara karşı başarılı mücadeleler yapmıştır.
  • Anadolu'da kurulan bu ilk beyliğe Anadolu Selçuklu sultanı II.Rükneddin Süleyman Şah son     vermiştir(1202).  


Mengücekliler(1080-1228)
  • Mengücek Gazi tarafından Erzincan merkez olmak üzere Kemah,Divriği ve Şebinkarahisar bölgelerinde kurulmuştur.
  • Mengücek Gazi,Gürcülere ve Rumlara karşı başarılı mücadeleler yapmıştır.
  • Bir süre Divriği ve Erzincan olmak üzere iki kola ayrılmıştır.
  • Anadolu Selçuklu sultanı I.Alaeddin Keykubat'ın Erzincan ve Kemah'ı ele geçirmesiyle beylik sona ermiştir(1228).
  Danişmentliler(1080-1178)
  • Melikşah'ın komutanlarından Danişmentoğlu Ahmet Gazi tarafından Sivas merkez olmak üzere kurulmuştur.
  • Beyliğin sınırları Tokat,Amasya,Çankırı,Kastamonu,Kayseri ve Malatya'ya kadar genişlemiştir.
  • Haçlılara,Bizans'a ve Ermenilere karşı mücadele etmişlerdir.
  • Anadolu'da kurulan ilk Türk beyliklerinin en güçlüsü sayılan Danişmentliler,zaman zaman Anadolu'da üstünlüğü ele geçirmişlerdir.
  • Danişmentlilere, Anadolu Selçuklu sultanı II. Kılıç Arslan son vermiştir(1178).                  

Danişmentliler tarafında Tokat ve Niksar'da inşa edilen Yağıbasan  medreseleri Anadolu'nun  ilk medresesi olarak kabul edilmektedir.
Artuklular(1102-1409)
  • Selçuklu komutanlarından Artuk Gazi'nin oğulları tarafından Güneydoğu Anadolu'da kurulmuştur.
  • Hasan Keyf, Harput ve Mardin Artukluları olmak üzere üç kol halinde hüküm sürmüşlerdir.
  • Hasan Keyf Artuklularına Eyyubiler(1231), Harput Artuklularına Anadolu Selçukluları(1234), Mardin Artuklularına ise Karakoyunlular son vermiştir(1409). 

Artuklular tarafından Batman suyu üzerinde yapılan Malabadi Köprüsü günümüzde de kullanılmaktadır.



Çaka Beyliği(1081-1093)
  • İlk Türk denizcisi sayılan Çaka Bey tarafından İzmir ve çevresinde kurulmuştur.
  • Güçlü bir donanma kuran Çaka Bey;Midilli,Rodos,Sakız ve İstanköy adalarını almış,Bizans ve Haçlı donanmalarına karşı önemli başarılar kazanmıştır.
  • Çaka Bey, İstanbul'u almak amacıyla Peçenek ve Anadolu Selçukluları ile ittifak yapmıştır.Ancak Bizans entrikaları sonucunda I.Kılıç Arslan tarafından öldürülmüştür.







  • UYARI: Türk denizciliğinin kurucusu sayılan Çaka Bey'in deniz zaferleri,günümüzde Türk Deniz Kuvvetleri'nin kuruluş yılı olarak kabul edilmektedir(1081).                         

                                                                                                                                                

18 Nisan 2012 Çarşamba

ANADOLU'NUN FETHİ 

Anadolu'ya Yapılan İlk Türk Akınlar                                                                                                             Anadolu'ya ilk Türk akını İskitler tarafından gerçekleştirilmiştir.Daha sonraki akınları ise Hunlar ve Sabar Türkleri düzenlemişlerdir.Bu devletler Anadolu'ya yerleşme amacı gütmediklerinden geri dönmüşlerdir.

    Anadolu'ya ilk Müslüman akınları ise Abbasi ordusunda görev yapan Türk komutanlarca düzenlenmiştir.Abbasiler tarafından avasım şehirlerine yerleştirilen Türkler,yaptıkları akınlarla Bizans'a ağır darbaler indirmişlerdir.Ayrıca bu akınlar,Selçuklu Türklerinin Anadolu akınlarına da örnek olmuştur. 

  Anadolu'yu Türk yurdu haline getirmek amacıyla yapılan ilk akınları başlatanlar ise Oğuz Türkleri olmuştur.Büyük Selçuklu Sultanı Tuğrul Bey,Horasan'da Karahanlı ve Gazneli baskını altında sıkışık bir şekilde yaşayan,yerleşik halkla sık sık çatışan ve bu yüzden şikayetlere neden olan Oğuz Türklerini Anadolu'ya yönlendirmiştir.Nitekim o sırada bazı Türkmenler,Abbasi sınırlarına da akınlar düzenleyip zarar veriyorlardı.Bu durum Türklerin Anadolu'yu fethetmesinde sosyal ve siyasal şartların etkili olduğunu göstermektedir. 

Anadolu'nun Fethi

   Tuğrul Bey,Anadolu akınlarının daha sistemli olması gerektiğine inanıyorlardı.Bu dönemde Anadolu'ya kuvvetli bir ordu gönderilmiştir.

  Bu ordu,Gürcüler tarafından da desteklenen Bizans ordusunu Pasinler Savaşı'nda ağır bir yenilgiye uğratmıştır(1048).Bizans,Pasinler Savaşı sonrasında Selçuklular ile imzaladığı antlaşma ile;Emevi kuşatması sırasında İstanbul'da yapılan camiyi tamir ettirmeyi ve hutbeyi Abbasi halifesi ve Tuğrul Bey adına okutmayı kabul etmiştir.Bizans ile Selçuklular arasındaki ilk savaş olan Pasinler Savaşı ile Doğu Anadolu'da Türklerin etkinliği artmıştır.

  Anadolu'nun türk yurdu olmasını sağlayan en önemli gelişme ise Malazgirt Savaşı'nın kazanılması olmuştur.Büyük Selçuklu Sultanı Alp Arslan,Bizans İmparatoru Romen Diyojen'i Malazgirt Savaşı'nda ağır bir yenilgiye uğratmıştır(1071).Bu savaştan sonra Bizans'ın Anadolu'yu savunma gücü kırılmış,Türklerin kitleler halinde Anadolu'ya gelip yerleşmeye başlamasıyla Türkiye Tarihi başlamıştır.Türk ilerleyişini durduramayan Bizans,Avrupa'dan yardım istemiş,bu durum Haçlı Seferlerinin nedenlerinden biri olmuştur.